Geen kind de wijk uit

Overprikkelde leerlingen die klassen ontregelen zijn een bekend verschijnsel binnen het onderwijs. We kennen meerdere casussen hiervan binnen Stadshagen. Vanuit het gedachtengoed Positieve gezondheid kan negatief gedrag omkeren naar positief gedrag.

Door de kinderboerderij Stadshoeve in te zetten als rust- of beweegpunt voor deze specifieke doelgroep is én de overprikkelde leerling én de klas geholpen op een betekenisvolle wijze. De verantwoordelijkheid blijft altijd bij de school. Vanuit deze casus werken we aan een plan om zoveel mogelijk kinderen dichtbij huis passend onderwijs te bieden. Voor minder segregatie te zorgen en meer inclusie, minder doorverwijzing naar zware zorg en minder bureaucratie.

Visie van initiatiefnemer Claire Walkate

Met het project “Geen Kind De Wijk Uit” wordt passend onderwijs gerealiseerd voor die kinderen, die grote moeite hebben met het huidige onderwijssysteem. Het gaat hierbij om andersdenkenden, zoals hoogbegaafde leerlingen. Van scholen wordt verwacht dat ze deze groep leerlingen weten te begeleiden. Hier wordt eigenlijk iets gevraagd wat nog niet kan. Deze andersdenkende leerlingen hebben een ander soort systeem nodig om te gedijen. Op dit moment is het onderwijs nog hoofdzakelijk georganiseerd naar het model van de kenniseconomie: een zorgvuldig samengesteld standaardpakket zorgt ervoor dat iedere leerling voldoende kennis heeft om een volwaardig bestaan op te bouwen. Echter nu, door de snelle ontwikkeling van multimedia, kennis eenvoudig toegankelijk is, is niet langer de uniciteit bepalend, maar juist de authenticiteit van ieder mens. Het is vooral belangrijk hoe je omgaat met de beschikbare kennis. Dat vraagt om een grote omslag, ook in het onderwijs. Nee, juist in het onderwijs. We moeten de focus gaan verleggen om de eigenheid van ieder kind te koesteren. Wat maakt jou tot wie jij bent en wat betekent dat voor jou en voor de ander (en de maatschappij)?

Samen met leerlingen en de hele wijk wil ik deze omslag gaan realiseren, zodat we met elkaar het nieuwe onderwijs uitvinden, waardoor er geen er geen kind meer de wijk uit hoeft.

Hoe zie ik dat voor me?

Centraal gelegen in Stadshagen creëren we een plek waar voldoende activiteiten plaatsvinden, waar leerlingen welkom zijn met hun leervragen en tegelijkertijd duurzaam kunnen participeren in de maatschappij. Ik denk hierbij aan (kleine) bedrijven, ZZP-ers, bewoners, hobbyisten, docenten die samen een gebouw delen. We hebben heel veel mogelijkheden nodig binnen handbereik, zodat iedere leerling kan ontdekken waar zijn talenten liggen. De leerling kan zich ontwikkelen en is tegelijkertijd van nut op de werkvloer. Daar hebben we het “vraag en aanbod bord” voor: leerlingen formuleren hun leervraag of interessegebied, alle anderen bieden workshops aan en geven aan welke hulp zij nodig hebben. Met elkaar zoeken we de beste match.

Nooit is de mens actiever dan wanneer hij niets doet (Cato). Ons woord 'school' stamt af van het Griekse schole, dat rust, niets doen en 'vrije tijd' betekent. Sinds Plato gelden rust en aandacht als de belangrijkste voorwaarden voor het denken. Pas als het brein zich in ontspannen toestand bevindt en geen nieuwe input te verwerken krijgt, kan het creatief zijn en iets nieuws verzinnen. Vandaar dat er een ruimte is, waar je even kunt liggen op een matje of in een hangmat. Het licht is gedempt, wi-fi ontbreekt en ja, je mag een ‘powernap’ doen.

Het onderwijs ligt niet vast, maar wordt uitgestippeld per leerling en bijgestuurd indien nodig. Toetsen als vergelijking met andere leerlingen heeft hier geen zin. In plaats daarvan komt het “leerling-volg-jezelf-systeem” en een portfolio. De strijd om “wie is de beste” kan worden losgelaten om ruimte te maken voor samenwerking. Het leerproces is meer in handen van de leerling, die ook meer verantwoordelijkheid draagt. Op deze manier is iedere leerling voortdurend op zoek naar wat bij hem/haar past en de leerkracht of mentor naar manieren en middelen om daarbij aan te sluiten. De mentor van de leerling bewaakt en begeleidt het proces in nauwe samenwerking met collega’s en andere betrokkenen.

Vanuit je talent nieuwe vaardigheden leren. Als je iets doet waar je goed in bent, ben je over het algemeen gemotiveerd, betrokken en voel je je prettig. De ideale omstandigheden om te leren. Dit geldt ook voor de docent; de kunst is dan het team zodanig samen te stellen, dat ieder vol passie kan doen waar zijn hart naar uitgaat. De skills en hobby’s sluiten op elkaar aan. Ook betrokken ouders, die bevlogen kunnen vertellen over hun drijfveren in hun vak, zijn welkom. Door de focus te leggen op ieders talent, is het minder lastig iets te doen wat je niet ligt, maar wel nodig hebt.

Behalve lessen, stages en praktijkopdrachten zijn er ook inspiratiesessies. Op deze momenten kan een ieder die betrokken is bij de school zijn verhaal vertellen. Of het nou een kleuter is, een ouder of een andere professional. Hier leer je presenteren (of opvoeren), aandachtig luisteren, ontdek je nieuwe wegen en is er ruimte om elkaar te ontmoeten tijdens de “house of inspiration”-momenten.